دامپتراک چیست؟

دامپتراک چیست؟

دامپتراک، یکی از سازه های بسیار کاربردی در صنعت می باشد که امروزه بدون وجود آن ها، انجام بسیاری از کار ها دشوار تر می شد. همانطور که می توانید برخی از صنایع، با لوازم و تجهیزات بسیار سنگین سر و کار دارند. همچنین برخی از صنایع نیز با ماشین آلات عظیم الجثه با وزن های بسیار سنگین سر و کار دارند. به منظور حمل لوازم و تجهیزاتی با وزن و یا حجم بسیار زیاد، ماشینی ساخته شده است که به آن دامپتراک می گویند. دامپتراک، سازه ای بی نظیر و بسیار کاربردی است که امروزه، از آن برای حجم های بین جاده ای استفاده می شود و می تواند به راحتی و آسانی، اشیاء را حمل نماید.

به طور کلی دامپتراک ها به گونه ای ساخته شده اند که بتوان هر محصولی که وزن زیادی دارد را حجم نماید. به عنوان مثال، صنایع آهن، صنایع جنگ افزاری، صنایع عمرانی، و … از دسته از صنایعی است که با استفاده از دامپتراک می توان به راحتی و آسانی ضایعات و محصولات آن ها را حمل نمود. از دامپتراک برای حمل موادی همچون ماسه، شن، مواد زائد و باطله در معدن، سنگ ها، و … استفاده می شود.

وزن قابل حمل توسط دامپتراک

دامپتراک ها، به گونه ای ساخته می شوند که بتوانند تا مقدار بسیار زیادی وزن را تحمل کنند. در واقع اگر به تصاویر این ماشین ها نیز دقت کنید، در می یابید که توانایی این تراک ها در خصوص حمل وزن های سنگین بالا است. اما حداکثر وزن قابل حمل برای این تراک ها چقدر است؟

به طور کلی، دامپتراک ها دارای محدودیت های وزنی هستند. به بیان بهتر، نمی توان هر وزنی را بر روی آن ها سوار نمود و در نهایت انتظار جا به جایی را داشت. البته نا گفته نماند که محدودیت های حملی برای انواع مختلف دامپتراک ها متفاوت است.

برخی از دامپتراک ها، به گونه ای ساخته شده اند تا بتوانند بار هایی با وزن 90 تا 300 تن را حجم کنند. برخی دیگر از دامپتراک ها نیز، می توانند از 40 تا 100 تن را حجم نمایند. لازم به ذکر است که در ساختار این دامپتراک ها به این اصل توجه می شود که بتوانند سرعت بالایی داشته باشند، و همچنین بهره وری مناسب و بازدهی ایده آلی را از خود نشان دهند.

در صنایع سنگین اهمیت دامپتراک چیست ؟

با توجه به توسعه‌ی روزافزون صنایع سنگین استفاده از تجهیزات و ماشین‌آلات سنگین مانند دامپتراک، در دنیای امروز اهمیت بسیاری پیدا کرده است. مقصود از صنایع سنگین صنایعی است که تولیدات آن‌ها سنگین باشد. این اصطلاح درباره‌ی صنایعی که در فرآیندهای تولیدیشان از مواد یا ابزار سنگین استفاده می‌شود نیز کاربرد دارد. از جمله صنایع سنگین می‌توان صنایع تولید آهن، صنایع عمرانی، صنایع دفاعی و جنگ‌افزاری، صنایع معدنی و… را مثال زد. در صنایع سنگین الزاماً باید از ماشین‌آلات سنگین استفاده کرد. مثلاً برای اجرای عملیات خاکی، ساخت و ساز ساختمان‌های بزرگ، استخراج معادن و… باید از ماشین‌آلاتی استفاده کرد که توانایی ظرفیت حمل بار به‌مقدار زیاد را دارا باشند. از جمله ماشین‌آلات سنگین می‌توان به لودر، جرثقیل، دامپتراک و… اشاره کرد.

انواع دامپتراک از نظر موتور

به‌طور کلی، از دو نوع موتور دیزلی و الکتریکی برای تأمین نیروی مورد نیاز دامپتراک‌ها استفاده می‌شود. استفاده از موتور دیزلی به اتلاف ۷۰ درصدی انرژی می‌انجامد، در حالی که این میزان در صورت استفاده از موتور الکتریکی به ۳۰ درصد کاهش می‌یابد. با این حال استفاده از موتور دیزلی نسبت به موتور الکتریکی نیز مزیت‌های نظیر ذخیره‌ی به‌مراتب آسان‌تر انرژی، اشغال جای کم‌تر و ارزان‌تر بودن را داراست. مزیت‌های ذکرشده‌ درباره‌ی موتور دیزلی باعث می‌شوند تا استفاده از این موتور به‌جای موتور الکتریکی در صورتی که ظرفیت دامپتراک کمتر از ۳۰۰ تن باشد ارجحیت داشته باشد؛ اما اگر ظرفیت آن بیشتر از ۳۰۰ تن باشد، بهتر است که موتورهای الکتریکی به‌جای دیزلی به کار گرفته شوند؛ چرا که در صورت بالا بودن ظرفیت، فشار قابل توجهی به سیستم‌های انتقال نیرو وارد می‌شود. بنابراین برای کاهش اتلاف انرژی و همچنین افزایش طول عمر دامپتراک و قطعات تعبیه‌شده در آن استفاده از موتور الکتریکی ضروری است.

ظرفیت حمل در دامپتراک چیست ؟

به‌طور کلی دامپتراک‌ها توان حمل ۹۰ تا ۳۰۰ تن را دارا می‌باشند. البته این به آن معنا نیست که ظرفیت تمام این ماشین‌ها در همین محدوده تعریف شود؛ این ظرفیت می‌تواند در مواردی از ۹۰ تن کمتر یا از ۳۰۰ تن بیشتر هم باشد. در معادن ایران عمدتاً از دامپتراک‌هایی که توان حمل بار از ۴۰ تا ۱۰۰ تن را دارند، استفاده می‌شود.در دامپتراک ها سازه‌ی هیدرولیکی تعبیه شده که برای خالی کردن مواد به‌وسیله‌ی کفی پشتی‌اش به کار گرفته می‌شود. بازدهی بالا و سرعت کاری مناسب از ویژگی‌های بارز دامپتراک‌هاست که استفاده از آن‌ها را در زمین‌های غیرجاده‌ای و برای حمل مقدار انبوه بار مناسب می‌سازد.

لاستیک های دامپتراک

استفاده از لاستیک بادی نسبت به لاستیک توپر در دامپتراک‌ها ارجحیت دارد. لاستیک توپر می‌تواند به سنگین شدن بیش از حد ماشین و نیز اتلاف نیروی کششی بینجامد. همان‌طور که می‌دانیم دامپتراک برای حمل بار در زمین‌های غیرجاده‌ای طراحی شده است؛ لاستیک بادی به حرکت هرچه راحت‌تر این ماشین بر ناهمواری‌ها کمک شایانی می‌کند. این لاستیک‌ها برای جلوگیری از پنچر شدن با ضخامت قابل توجهی طراحی می‌شوند.

در ادامه، ذکر این نکته نیز ضروری است که در صورتی که احتمال پنچر شدن لاستیک بسیار بالا باشد، مثلاً در زمین‌هایی که از سنگ‌های نوک‌تیز پوشانده شده‌اند، از لاستیک‌های توپر هم استفاده می‌شود. این لاستیک‌های توپر عمدتاً تنها برای چرخ‌های عقب ماشین به‌کار گرفته می‌شوند. از این لاستیک‌ها صرفاً می‌توان در شرایطی که سرعت بالا یکی از مولفه‌های مدنظر مصرف‌کننده نباشد، استفاده کرد؛ چرا که استفاده از لاستیک توپر به‌جای لاستیک بادی در زمین‌های غیرجاده‌ای به افت قابل توجه سرعت ماشین و دشوارتر شدن حرکت آن می‌انجامد.

زمان استهلاک دامپتراک

مهم‌ترین نکته در کار با دامپتراک در دراز مدت آگاهی از زمان استهلاک آن است. معمولاً ماشین‌آلات سنگین معدنی نظیر دامپتراک پس از ۲۵ سال عمر مفید فرسوده می‌شوند. فرسودگی علاوه بر آن‌که شرایط ایمنی کار با ماشین‌های سنگین را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد، به افزایش مصرف سوخت و انرزی نیز می‌انجامد. افزایش مصرف سوخت و انرژی با گذر زمان بر شرایط اقتصادی تأثیر منفی به‌سزایی می‌گذارد.

نکات ایمنی دامپتراک چیست ؟

کار با دامپتراک همانند کار با هر ماشین سنگین دیگری می‌تواند خطرات احتمالی خود را به‌دنبال داشته باشد؛ بنابراین مجموعه‌ای از نکات ایمنی ضروری است. به‌طور کلی، اپراتور باید از ایمن بودن محدوده‌ی کار اطمینان حاصل کند. سطوح اطراف باید پیش از کار با ماشین بررسی شده باشد. تمام سیستم‌های کنترل‌کننده‌ی تعبیه‌شده در ماشین نیز باید به‌طور مرتب توسط اپراتور بررسی شوند. پرهیز از حرکت پیش از آن‌که موتورها به فشار مدنظر برسند ضروری است. باید تا جای ممکن از برخورد صخره‌های تیز با ماشین جلوگیری به‌عمل آید. هنگام بارگیری ماشین باید از سایر وسایل نقلیه فاصله‌ی لازم را داشته باشد. اپراتور حتماً باید مواظب پله‌ها و چاله‌هایی که برای انفجار حفر شده باشد و در حین رانندگی فاصله‌ی لازم را از آن‌ها حفظ کند.